Trong bối cảnh giá căn hộ chung cư ở Hà Nội tăng mạnh, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ người trẻ dưới 35 tuổi tiếp cận các khoản vay ngân hàng với lãi suất thấp, cố định và thời hạn dài.
Nhiều người trẻ lo lắng khi lãi suất khoản vay mua nhà biến động
Ngày 9-3, trao đổi với phóng viên Tuổi Trẻ, chị Nguyễn Thị Phượng (31 tuổi, quê Thanh Hóa) chia sẻ rằng sau nhiều năm dành dụm được 500 triệu đồng, năm 2021 vợ chồng chị quyết định vay thêm 1,7 tỉ đồng để mua căn hộ 55m² tại một dự án ở quận Nam Từ Liêm (Hà Nội).
Nhu cầu nơi an cư những năm gần đây ở Hà Nội luôn trong tình cảnh bức thiết nhưng ngay tại ngoại thành không ít khu đô thị xây lên rồi bỏ hoang - Ảnh: DANH KHANG
"Khoản vay 1,7 tỉ đồng có thời hạn trong vòng 25 năm. Ban đầu vợ chồng tôi phải trả cả gốc lẫn lãi 18 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, khi lãi suất thả nổi tăng lên 11-13,5% thì số tiền phải trả mỗi tháng lên tới 23 triệu đồng.
Giai đoạn lãi suất cao lại đúng thời điểm chồng tôi không có công việc ổn định, nên mỗi tháng tôi phải xoay xở rất vất vả để trả nợ", chị Phượng nói.
Nhiều người trẻ gặp khó khăn trong việc trả nợ khoản vay mua nhà
Để sở hữu căn hộ chung cư tại Hà Nội, nhiều gia đình trẻ chọn cách vay ngân hàng. Anh Đỗ Quang Trung (34 tuổi, quê Nghệ An) cho biết dù chỉ vay 500 triệu đồng mua nhà chung cư nhưng có thời điểm cũng gặp nhiều khó khăn do tiền lãi tăng cao.
"Gia đình tôi mua căn hộ gần 3 tỉ đồng và phải vay thêm 500 triệu đồng, thời hạn 15 năm. Trong 2 năm đầu lãi suất cố định 7-7,5% nên vợ chồng tôi vẫn xoay xở được.
Nhưng sau đó, lãi suất thả nổi theo thị trường có lúc tăng lên 13,5%, khiến số tiền trả cả gốc lẫn lãi lên gần 7,5 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, thu nhập của vợ chồng tôi khá hạn hẹp, ngoài khoản vay ngân hàng thì còn nhiều chi phí sinh hoạt, ăn học cho con...", anh Trung cho hay.
Anh Trung chia sẻ, hiện nay lãi suất ngân hàng vào khoảng 9,5%/năm, số tiền anh phải trả hàng tháng là 5,4 triệu đồng (gồm 2,8 triệu đồng tiền gốc và 2,6 triệu đồng tiền lãi). Sau nhiều năm trả nợ, hiện khoản vay ngân hàng của gia đình anh còn 361 triệu đồng.
Rất cần các khoản vay mua nhà lãi suất thấp, kỳ hạn dài
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, TS Lê Xuân Nghĩa (thành viên Hội đồng tư vấn tài chính tiền tệ quốc gia) nhận định rằng giá nhà hiện nay đã vượt quá khả năng chi trả của phần lớn người dân. Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ người trẻ tiếp cận vốn vay từ ngân hàng với lãi suất thấp - cố định và thời hạn dài.
"Ở các nước châu Âu hay Mỹ, thời hạn vay mua nhà thường ít nhất 30 năm và lãi suất được cố định để người dân có thể tính toán kế hoạch trả nợ. Nếu lãi suất thả nổi theo thị trường thì người vay dễ gặp rủi ro, nguy cơ mất nhà rất lớn", TS Nghĩa nhấn mạnh.
Ngoài ra, ông cũng cho rằng Chính phủ cần hỗ trợ các ngân hàng bằng cách bù lãi suất tương tự như mô hình của Singapore, nơi các khoản vay 30 năm áp dụng lãi suất cố định 2,5%/năm. Đồng thời, để giảm giá nhà, cần đẩy mạnh việc xây dựng nhà ở xã hội và khuyến khích các chủ đầu tư triển khai lại các dự án đã "đắp chiếu" nhằm tăng nguồn cung trên thị trường.
TS Lê Đăng Doanh (nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương) cũng cho rằng khi nguồn cung nhà ở hạn chế sẽ dẫn đến tình trạng đầu cơ, thổi giá. Ông khuyến nghị Hà Nội và TP.HCM cần khuyến khích các nhà đầu tư phát triển phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ, vừa túi tiền.
Theo ông Doanh, nhiều quốc gia cho người trẻ dưới 35 tuổi vay dài hạn để khuyến khích họ làm việc và có thu nhập ổn định để trả nợ. Nếu không thể mua được nhà, người trẻ có thể chuyển đến các khu vực khác hoặc thậm chí ra nước ngoài sinh sống, làm việc, gây thất thoát nguồn nhân lực.
Thủ tướng yêu cầu thanh tra việc tăng lãi suất
Trước thực trạng lãi suất ngân hàng tăng cao, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại có dấu hiệu đẩy lãi suất huy động lên cao trong thời gian gần đây nhằm đảm bảo thực hiện đúng các quy định về lãi suất và hỗ trợ khách hàng giảm bớt áp lực tài chính.
