นักเก๋ากลับมา! อุตสาหกรรมการเงินญี่ปุ่นทุ่มเงินจ้างงานผู้สูงอายุ

ญี่ปุ่น ประเทศที่มีอัตราส่วนประชากรสูงอายุเพิ่มขึ้นเร็วที่สุดในโลก กำลังเผชิญกับวิกฤตขาดแคลนแรงงานอย่างรุนแรง เพื่อแก้ไขปัญหานี้ อุตสาหกรรมการเงินของญี่ปุ่นได้ออกมาตรการเพิ่มเงินเดือนและปรับปรุงสวัสดิการ เพื่อดึงดูดพนักงานที่เกษียณอายุให้กลับมาทำงาน โดยใช้ประโยชน์จากประสบการณ์และทักษะอันล้ำค่าในการปรับตัวให้เข้ากับสภาพตลาดที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว 

ตามธรรมเนียม พนักงานญี่ปุ่นที่กลับมาทำงานหลังเกษียณอายุ 60 ปี มักต้องเผชิญกับการลดเงินเดือนและลดบทบาทหน้าที่ลง แต่สถานการณ์ได้เปลี่ยนไปอย่างมีนัยสำคัญ เพื่อรักษาพนักงานอาวุโสที่มีคุณค่าไว้ บริษัทจำนวนมากขึ้นได้เริ่มนำระบบค่าตอบแทนตามผลงานมาใช้ พร้อมทั้งมอบหมายหน้าที่ให้พนักงานสูงวัยที่เหมาะสมกับประสบการณ์ของพวกเขาอุตสาหกรรมการเงินของญี่ปุ่นจ้างงานพนักงานอายุ 60 ปีขึ้นไป เพิ่มขึ้นจากเดิมไม่ถึง 5% เป็น 14% ทำสถิติใหม่ (ภาพจาก Pexels)

มิตซูบิชิ ยูเอฟเจ ไฟแนนเชียล กรุ๊ป (MUFG) มีแผนเพิ่มเงินเดือนให้พนักงานที่กลับมาทำงานหลังเกษียณได้มากถึง 40% ด้านไดวะซีเคียวริตี้ได้ปรับเพิ่มเงินเดือนเฉลี่ยให้กับพนักงานอาวุโสที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปถึง 15% ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ขณะที่แผนกหลักทรัพย์ของกลุ่มบริษัทการเงินซูมิโตโม มิตซุย ได้เพิ่มระดับเงินเดือนพนักงานสูงวัยต่อเนื่องเป็นเวลา 2 ปี 

จากข้อมูลของกระทรวงกิจการภายในญี่ปุ่นในช่วงปี 2003 ถึง 2023 พบว่า สัดส่วนพนักงานในอุตสาหกรรมการเงินที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปเพิ่มขึ้นจากต่ำกว่า 5% เป็น 14% ซึ่งเป็นสถิติสูงสุดใหม่ ขณะที่สัดส่วนพนักงานอายุ 20 ถึง 34 ปีลดลงจากประมาณ 40% เหลือต่ำกว่า 30%

ทำไมอุตสาหกรรมการเงินของญี่ปุ่นจึงให้ความสำคัญกับพนักงานอาวุโส? หนึ่งในเหตุผลหลักคือพวกเขามีประสบการณ์ในยุคอัตราดอกเบี้ยสูงและตลาดพันธบัตรที่เฟื่องฟู ซึ่งเป็นประสบการณ์ที่หาได้ยากในหมู่คนรุ่นใหม่ โนมูระ โฮลดิ้งส์กล่าวว่า ในสภาพแวดล้อมอัตราดอกเบี้ยปัจจุบัน ประสบการณ์และทักษะที่หลากหลายของพนักงานที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปมีคุณค่ามากในปี 2023 อัตราการเกิดรวมของญี่ปุ่นอยู่ที่ 1.20 โดยในกรุงโตเกียวมีอัตราการเกิดต่ำกว่าที่ 0.99 เท่านั้น (ภาพจาก Pexels)

ตามข้อมูลล่าสุดจากกระทรวงสาธารณสุข แรงงาน และสวัสดิการของญี่ปุ่น ในปี 2023 ผู้หญิงญี่ปุ่นมีอายุขัยเฉลี่ย 87.14 ปี ซึ่งครองอันดับ 1 ของโลกต่อเนื่องเป็นปีที่ 39 ผู้ชายญี่ปุ่นมีอายุขัยเฉลี่ย 81.09 ปี แต่ในทางกลับกัน อัตราการเกิดลดลงอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2016 โดยในปี 2023 อัตราการเกิดรวมของญี่ปุ่นอยู่ที่ 1.20 และอัตราการเกิดในโตเกียวเพียง 0.99—โดยเฉลี่ยแล้ว ผู้หญิงในโตเกียวมีลูกไม่ถึง 1 คน 

เมื่อเผชิญกับความเป็นจริงของอัตราการเกิดที่ลดลงและประชากรสูงอายุ รัฐบาลญี่ปุ่นได้ส่งเสริมมาตรการขยายอายุการเกษียณอายุ และบริษัทต่างๆ กำลังปรับกลยุทธ์ด้านทรัพยากรบุคคลเพื่อดึงศักยภาพของแรงงานสูงอายุมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด