ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ผลไม้อบแห้งได้กลายเป็นตัวเลือกยอดนิยมของ "ขนมเพื่อสุขภาพ" สำหรับหลายคน ไม่ว่าจะใส่ในโยเกิร์ตอาหารเช้าหรือทานเป็นของว่างยามบ่าย ทั้งสะดวกและดูเหมือนจะมีคุณค่าทางโภชนาการ อย่างไรก็ตาม ผลไม้อบแห้งสามารถแทนที่ผลไม้สดได้จริงหรือ? กรมอนามัยแห่งชาติได้ชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างในด้านคุณค่าทางโภชนาการ ปริมาณน้ำ และสารเติมแต่งระหว่างผลไม้อบแห้งและผลไม้สด รวมถึงกับดักของผู้บริโภค เพื่อให้คุณเลือกทานได้อย่างมั่นใจและสุขภาพดี
ความแตกต่างทางโภชนาการ
สารอาหาร
ผลไม้อบแห้งผ่านกระบวนการทำให้แห้งด้วยความร้อนสูง ส่งผลให้สารอาหารที่ไวต่อความร้อน เช่น วิตามินซี กรดโฟลิก และแอนโทไซยานินลดลงอย่างมาก ทำให้ไม่สามารถเทียบเท่ากับผลไม้สดที่มีคุณค่าทางโภชนาการครบถ้วน
ปริมาณน้ำ
ผลไม้สดมีปริมาณน้ำสูง ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้ร่างกายและทำให้อิ่มท้อง ในขณะที่ผลไม้อบแห้งมีปริมาณน้ำต่ำมาก ผู้ที่รับประทานจึงต้องใส่ใจการดื่มน้ำในแต่ละวันเพื่อรักษาสมดุลในร่างกายความแตกต่างระหว่างผลไม้สดและผลไม้อบแห้งที่มีขายในท้องตลาด (ภาพ/ที่มา: เพจเฟซบุ๊ก "Eat for Good Health")
กับดักที่ซ่อนอยู่ในผลไม้อบแห้ง
การเติมสารปรุงแต่งรส
เพื่อเพิ่มรสชาติ ผลไม้อบแห้งที่จำหน่ายในท้องตลาดมักเติมน้ำตาลทรายขาวหรือสารปรุงแต่งรส โดยเฉพาะผลไม้เปรี้ยว เช่น มะม่วงอบแห้งหรือสับปะรดอบแห้ง ซึ่งอาจซ่อนน้ำตาลและแคลอรีส่วนเกินที่ไม่ดีต่อสุขภาพ แนะนำให้อ่านฉลากโภชนาการอย่างละเอียดและเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมเรียบง่าย
การกินเกินพอดี
ผลไม้อบแห้งมีขนาดเล็กกว่าผลไม้สดมาก ทำให้สามารถกินเกินพอดีได้ง่าย แนะนำให้เลือกผลไม้สดแทนการใช้ผลไม้อบแห้ง เพื่อให้ได้รับคุณค่าทางโภชนาการที่ครบถ้วน
คำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ
กรมอนามัยแห่งชาติแนะนำให้เลือกผลไม้สดที่พกพาง่ายและเก็บไว้ในอุณหภูมิห้องได้ เช่น มะเขือเทศราชินี องุ่น หรือกล้วย เพื่อความสะดวกและสารอาหารที่ครบถ้วน
ควรปฏิบัติตามกฎ "ทานผลไม้เท่ากำปั้นต่อมื้อ" เพื่อให้ได้รับสารอาหารครบถ้วน ผลไม้อบแห้งสามารถรับประทานเป็นของว่างได้ในบางครั้ง แต่ไม่ควรใช้แทนผลไม้สด เพราะการรับประทานอาหารอย่างสมดุลเท่านั้นที่จะนำไปสู่ชีวิตที่มีสุขภาพดี