Ngã là nguyên nhân chính gây tử vong do tai nạn ở người cao tuổi. Do tỷ lệ cao của các bệnh đồng mắc như loãng xương và suy giảm chức năng cơ quan, thậm chí những cú ngã nhẹ cũng có thể gây nguy hiểm lớn. Theo thống kê của Hoa Kỳ, ngã là nguyên nhân chính gây tử vong do tai nạn ở người trên 65 tuổi, trong khi ở Đài Loan, nó là nguyên nhân gây tử vong thứ hai.
Các bác sĩ nhấn mạnh rằng ngã ở người cao tuổi là một nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Trong lâm sàng, nhiều bệnh nhân gặp hậu quả nghiêm trọng sau khi ngã, dẫn đến tình trạng không di chuyển được và phụ thuộc vào xe lăn. Hơn nữa, các điều kiện ổn định trước đây như đường huyết và huyết áp có thể trở nên tồi tệ hơn do giảm hoạt động và tâm trạng kém, làm sức khỏe tổng thể của họ xấu đi.
Tại sao ngã thường xảy ra nhất trong phòng ngủ? Ông Trương, 71 tuổi, gần đây đã ngã trong phòng tắm khi đang tắm, đập đầu và bất tỉnh. Không có thành viên gia đình nào xung quanh, ông được phát hiện và đưa đến bệnh viện sau vài giờ, nhưng không may đã qua đời do chảy máu não. Một trường hợp khác liên quan đến bà Lâm, 60 tuổi, người đã ngã khi leo lên thang gấp để sắp xếp đồ đạc trong nhà, dẫn đến gãy chân phải. Mặc dù bà dần hồi phục sau phẫu thuật, bà phải tạm thời dựa vào xe lăn và gậy chống. Các bệnh mãn tính như tăng huyết áp của bà cũng trở nên tồi tệ hơn do tai nạn này.
Trong những năm gần đây, "ngã" đã xếp thứ hai trong các nguyên nhân gây tử vong do tai nạn ở người cao tuổi. (Hình ảnh do Heho Health cung cấp)
Nhiều người tin rằng người cao tuổi dễ ngã khi tham gia các hoạt động ngoài trời, nhưng ngã tại nhà cũng rất phổ biến. Theo cuộc khảo sát của Cơ quan Y tế Quốc gia, "ngã" trong những năm gần đây là nguyên nhân thứ hai gây tử vong do tai nạn ở người cao tuổi, với 1/6 người trên 65 tuổi báo cáo đã ngã trong năm trước đó. Những nơi ngã phổ biến nhất là phòng ngủ (35,6%), phòng khách (30,8%), và phòng tắm (17%).
Tại sao ngã thường xảy ra nhất trong phòng ngủ? Điều này là do khi người cao tuổi đứng dậy hoặc thay đổi tư thế, phản ứng thần kinh chậm hơn có thể dẫn đến hạ huyết áp tư thế, làm tăng nguy cơ ngã. Người cao tuổi mắc bệnh mãn tính cần đặc biệt cẩn thận khi di chuyển hoặc thay đổi tư thế, thực hiện các động tác chậm rãi và nhẹ nhàng.
Yếu cơ là nguyên nhân chính của ngã Điều đáng chú ý là sức mạnh cơ giảm theo tuổi. Thống kê cho thấy, nguy cơ ngã khi xuống cầu thang cao hơn khi lên cầu thang. Theo bác sĩ Đới Chí Dung, tỷ lệ tử vong và tỷ lệ tàn tật trong một năm sau khi ngã nghiêm trọng (như gãy xương hoặc chấn thương đầu) sẽ tăng lên đáng kể.
Phòng tắm cũng là nơi người cao tuổi thường bị ngã nhất. (Hình ảnh do Heho Health cung cấp)
Một số người cao tuổi, sợ ngã lại, giảm bớt hoạt động hoặc ra ngoài. Bác sĩ Đới Chí Dung nói rằng điều này không chỉ làm suy giảm chức năng cơ thể và giảm khả năng vận động mà còn gây ra sự cô lập xã hội và các vấn đề tâm lý. Ông tin rằng người cao tuổi cần tham gia các bài tập tăng cường sức mạnh cơ để giảm nguy cơ ngã, như tập squat để tăng cường cơ chân và tham gia các hoạt động aerobic như đi bộ nhanh, đạp xe tĩnh và bơi lội. Ngoài ra, Thái cực quyền và yoga có thể cải thiện sự cân bằng và linh hoạt.
Nhiều bệnh nhân cao tuổi trong phòng khám hỏi làm thế nào để biết họ có đủ sức mạnh cơ hay không. Bác sĩ Đới Chí Dung đưa ra phương pháp tự đánh giá: nếu người cao tuổi cảm thấy khó đứng dậy từ ghế hoặc nâng vật nặng hơn 5 kg, điều này có thể là dấu hiệu của suy giảm cơ bắp. Tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để tăng cường sức mạnh cơ. Ngoài việc tập luyện đa dạng, duy trì chế độ ăn uống cân đối với lượng protein phù hợp cũng rất quan trọng để ngăn ngừa suy giảm cơ bắp.
