กฎหมายการเข้า-ออกเมืองและการย้ายถิ่นฐาน: คำถามที่พบบ่อยสำหรับชาวไต้หวันในการยื่นขอที่เกี่ยวข้อง

คำถาม: พ่อเป็นชาวต่างชาติ แม่เป็นคนไต้หวัน บุตรเกิดในไต้หวัน สามารถลงทะเบียนตั้งถิ่นฐานได้โดยตรงหรือไม่?
คำตอบ:
1. สำหรับบุตรที่เกิดหลังวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543 (ปี 89 ตามปฏิทินไต้หวัน) ที่ไต้หวัน สามารถลงทะเบียนเกิดได้โดยตรงที่สำนักงานทะเบียนท้องถิ่น ตามข้อกำหนดของกฎหมายทะเบียนราษฎร์
2. สำหรับบุตรที่เกิดระหว่างวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2523 (ปี 69) ถึงวันที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543 (ปี 89) ที่ไต้หวัน สามารถยื่นคำร้องขอลงทะเบียนตั้งถิ่นฐานกับหน่วยงานตรวจคนเข้าเมือง เพื่อรับใบอนุญาตตั้งถิ่นฐาน จากนั้นนำไปลงทะเบียนตั้งถิ่นฐานที่สำนักงานทะเบียนท้องถิ่นได้
3. สำหรับบุตรที่เกิดก่อนวันที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2523 (ปี 69) ตามข้อกำหนดของกฎหมายสัญชาติ จะถือว่าเป็นชาวต่างชาติและไม่มีสัญชาติไต้หวัน จึงไม่สามารถลงทะเบียนตั้งถิ่นฐานได้โดยตรง

คำถาม: ผู้ที่มีถิ่นฐานในจินเหมิน (Kinmen) และหมาจู่ (Matsu) หากไม่ได้ทำหนังสือเดินทางจะสามารถเดินทางผ่านเส้นทาง “เสี่ยวซานทง (小三通)” ได้อย่างไร?
คำตอบ: ผู้ที่มีถิ่นฐานในจินเหมิน, หมาจู่ หรือเผิงหู (Penghu) มากกว่า 6 เดือน สามารถยื่นคำร้องขอใบอนุญาตเข้าออกประเทศแบบหลายครั้งที่มีอายุ 3 ปีได้ที่หน่วยบริการของสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองในจินเหมิน, หมาจู่ หรือเผิงหู โดยเมื่อได้รับการตรวจสอบและยืนยันแล้ว จะสามารถเดินทางเข้าและออกจากพื้นที่จีนแผ่นดินใหญ่ได้ผ่านทางท่าเรือของจินเหมิน, หมาจู่ หรือเผิงหูตัวอย่างใบอนุญาตเข้าออกเมืองหลายครั้งของเขตไต้หวัน (จินเหมิน, มาถู่, เผิงหู) ที่เรียกกันว่า “ใบอนุญาตจินเหมิน-มาถู่” (ภาพจากเว็บไซต์ข่าวอิเล็กทรอนิกส์ไต้หวัน)

คำถาม: หนังสือเดินทางของฉันมีอายุไม่ถึง 6 เดือน สามารถใช้หนังสือเดินทางนี้เดินทางออกนอกประเทศได้หรือไม่? หากไม่สามารถออกนอกประเทศได้ อ้างอิงตามกฎหมายข้อใด?
คำตอบ: หนังสือเดินทางของสาธารณรัฐจีน (ไต้หวัน) ที่ยังอยู่ในช่วงเวลาที่มีผลบังคับใช้นั้นสามารถใช้เดินทางเข้าออกประเทศได้ แต่โดยทั่วไปแล้วรัฐบาลของประเทศอื่น ๆ มักจะกำหนดให้หนังสือเดินทางต้องมีอายุการใช้งานเหลืออยู่มากกว่า 6 เดือน นอกจากนี้กฎระเบียบเกี่ยวกับการขอวีซ่าและกฎหมายการเข้าเมืองของแต่ละประเทศอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้เสมอ ดังนั้นควรตรวจสอบกับสายการบิน, ตัวแทนการท่องเที่ยว หรือสถานกงสุลและสถานเอกอัครราชทูตของประเทศปลายทางก่อนการเดินทาง กฎระเบียบในการเดินทางเข้าประเทศนั้นให้ยึดตามประกาศล่าสุดของรัฐบาลประเทศปลายทางเป็นหลัก

คำถาม: พี่สาวของข้าพเจ้าได้แต่งงานไปญี่ปุ่นมากว่า 10 ปี แม้เธอจะมีหนังสือเดินทางสาธารณรัฐจีนและบัตรประชาชน แต่ทะเบียนบ้านได้ย้ายออกจากเถาหยวนแล้ว พี่เขยเป็นชาวจีนโพ้นทะเลที่ญี่ปุ่นและมีสัญชาติญี่ปุ่น มีบุตรชายอายุ 10 ปีที่ถือสัญชาติญี่ปุ่น ขณะนี้ครอบครัวต้องการย้ายกลับมาตั้งถิ่นฐานที่ไต้หวัน ควรทำอย่างไร?

1. 1. พี่สาวของข้าพเจ้า: หากเป็นคนไต้หวันที่มีทะเบียนบ้าน สามารถใช้หนังสือเดินทางของสาธารณรัฐจีน (ไต้หวัน) เข้าประเทศได้ และหลังจากเข้าประเทศแล้ว สามารถนำหนังสือเดินทางนี้ไปทำเรื่องขอย้ายเข้าทะเบียนบ้านได้ที่สำนักงานทะเบียนท้องถิ่น 

1. 2. บุตรชายของพี่สาว: หากตรงตามเงื่อนไขของกฎหมายสัญชาติ มาตรา 2 วรรค 1 ข้อ 1 ซึ่งระบุว่า "เมื่อเกิด บิดาหรือมารดาเป็นพลเมืองของสาธารณรัฐจีน" จะถือว่ามีสัญชาติไต้หวันตามกฎหมาย สามารถยื่นคำร้องขอลงทะเบียนตั้งถิ่นฐานตามข้อกำหนดของกฎหมายคนเข้าเมืองได้ที่หน่วยบริการในท้องถิ่น หลังจากได้รับใบอนุญาตตั้งถิ่นฐานแล้ว สามารถนำใบอนุญาตนี้ไปลงทะเบียนบ้านได้ที่สำนักงานทะเบียนท้องถิ่น

เอกสารที่ต้องเตรียม:

• แบบฟอร์มคำร้องพร้อมติดรูปถ่ายหน้าตรงขนาดเดียวกับบัตรประชาชน
• หนังสือเดินทางตัวจริงและสำเนา
• ใบสูติบัตรตัวจริงพร้อมคำแปลภาษาไต้หวันที่ได้รับการตรวจสอบแล้ว
• ทะเบียนบ้านหรือบัตรประชาชนของบิดามารดาทั้งสอง
• หนังสือยินยอมจากบิดามารดา
• ใบรับรองการตรวจสุขภาพที่ถูกต้องตามกฎหมาย (จากโรงพยาบาลที่ได้รับการแต่งตั้งจากกระทรวงสาธารณสุข)
• ค่าธรรมเนียม 600 TWD พร้อมซองจดหมายที่ติดแสตมป์เพื่อรับผลทางไปรษณีย์

1. 3. พี่เขย: ควรตรวจสอบสถานะทางกฎหมายของเขากับกระทรวงมหาดไทย หากเป็นชาวจีนโพ้นทะเลที่มีสัญชาติไต้หวัน สามารถขอหนังสือเดินทางสาธารณรัฐจีนจากสถานกงสุลในญี่ปุ่นได้ จากนั้นเดินทางกลับไต้หวันตามข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง หากไม่มีสถานะเป็นชาวจีนโพ้นทะเลและถือสัญชาติญี่ปุ่น ควรยื่นขอวีซ่าถิ่นที่อยู่หรือวีซ่าแบบพำนักระยะยาว (เกิน 60 วัน) ที่สถานกงสุล จากนั้นยื่นขอใบอนุญาตถิ่นที่อยู่สำหรับชาวต่างชาติที่หน่วยบริการในท้องถิ่นตามกฎหมายตรวจคนเข้าเมือง
   
   

คำถาม: ลูกของข้าพเจ้าซึ่งมีอายุ 1 ปีและถือหนังสือเดินทางของสหรัฐอเมริกาเข้ามาในประเทศและได้ลงทะเบียนบ้านในไต้หวันแล้ว ต้องใช้หนังสือเดินทางใดในการเดินทางออกนอกประเทศ?
คำตอบ:
1. ผู้ที่ถือสัญชาติไต้หวันและมีสัญชาติอื่นด้วย เมื่อเข้าประเทศด้วยหนังสือเดินทางต่างชาติ ต้องใช้หนังสือเดินทางนั้นในการเดินทางออกจากประเทศ แต่หากได้ลงทะเบียนบ้านแล้วในไต้หวัน ให้ใช้หนังสือเดินทางไต้หวันในการเดินทางออกนอกประเทศ
2. หากต้องการให้ประทับตราวันที่เดินทางเข้าและออกประเทศในหนังสือเดินทางทั้งสองเล่ม จะต้องมีข้อมูลพื้นฐาน เช่น เพศ, วันเกิด และสถานที่เกิดตรงกันในทั้งสองเล่ม ระยะเวลาพำนักในประเทศจะต้องไม่เกินระยะเวลาวีซ่าที่ได้รับในหนังสือเดินทางต่างชาติ