Những trải nghiệm và khó khăn khi di dân mới khám chữa bệnh tại Đài Loan
Theo thống kê của Sở Di dân, từ tháng 1 năm 1987 đến tháng 5 năm 2024, dân số di dân mới tại Đài Loan là khoảng 600.000 người, chiếm 2% tổng dân số Đài Loan. Trong đó, gần 30% đến từ các quốc gia thuộc Chính sách Hướng Nam Mới, với số lượng đông nhất là người Việt Nam (19,7%), tiếp theo là Indonesia (5,4%), Philippines (2,0%) và Thái Lan (1,7%).Việc di dân mới từ các quốc gia khác nhau đến sinh sống và lập gia đình tại Đài Loan đã làm phong phú thêm nền văn hóa của Đài Loan. Tuy nhiên, khi tỷ lệ di dân mới tăng lên, vấn đề chăm sóc sức khỏe của họ cũng trở thành một chủ đề quan trọng cần được chú ý. Theo nghiên cứu quốc tế, rào cản ngôn ngữ khiến người nhập cư gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin sức khỏe và dịch vụ y tế đầy đủ (Pandey, M., Maina, R.G., Amoyaw, J. et al., 2021).Do đó, đối với di dân mới không sử dụng tiếng Trung làm ngôn ngữ chính, việc tiếp cận hệ thống y tế tại Đài Loan gặp rất nhiều thách thức. Theo tỷ lệ hiện tại, khoảng 1/3 di dân mới có thể gặp khó khăn khi đi khám chữa bệnh do khác biệt ngôn ngữ.Trung tâm Dịch vụ Y tế Hướng Nam Mới: Cải thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe cho di dân mớiVới sự gia tăng giao lưu giữa Đài Loan và các quốc gia Hướng Nam Mới, Bệnh viện Đại học Quốc gia Đài Loan (NTUH) đã hợp tác với Sở Quản lý và Kiểm soát dịch bệnh thuộc Bộ Y tế và Phúc lợi Đài Loan để thành lập "Trung tâm Dịch vụ Y tế Hướng Nam Mới".Trung tâm này tập trung vào việc bảo vệ sức khỏe của công dân di chuyển giữa Đài Loan và các quốc gia Hướng Nam Mới, đồng thời cung cấp các dịch vụ phòng ngừa bệnh tật trước khi xuất cảnh, hỗ trợ y tế và dịch vụ chuyển tiếp.Bên cạnh đó, sức khỏe của di dân mới tại Đài Loan cũng là một vấn đề mà trung tâm đặc biệt quan tâm. Trung tâm đã hợp tác với các tổ chức xã hội để tổ chức nhiều hội thảo giáo dục sức khỏe cho di dân mới, qua đó hiểu rõ hơn về những khó khăn mà họ gặp phải trong quá trình tiếp cận dịch vụ y tế tại Đài Loan.Mạng lưới xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp cận thông tin sức khỏeSo với những người sinh ra và lớn lên tại Đài Loan, di dân mới thường gặp nhiều khó khăn hơn trong việc tiếp cận nguồn lực y tế do rào cản ngôn ngữ, khác biệt văn hóa và thiếu hệ thống hỗ trợ phù hợp.Di dân mới họ Nguyễn (Việt Nam) và họ Lưu (Indonesia) chia sẻ rằng Trung tâm Dịch vụ Y tế Hướng Nam Mới chính là nơi cung cấp thông tin sức khỏe chính cho họ.Di dân mới họ Nguyễn kể lại rằng, khi mới sang Đài Loan, vì không biết tiếng Trung nên chị cảm thấy mọi thứ đều rất xa lạ và khó tiếp cận, đặc biệt là thông tin y tế. Sau đó, nhờ sự hướng dẫn từ Trung tâm Dịch vụ Y tế và sự giúp đỡ của gia đình, chị dần quen thuộc với hệ thống y tế tại Đài Loan. Sau này, chị còn tham gia làm tình nguyện viên thông dịch tại bệnh viện, giúp đỡ nhiều người gặp tình huống tương tự.Trung tâm đã hợp tác lâu dài với các tổ chức phúc lợi xã hội liên quan đến người nhập cư để tổ chức các buổi hội thảo giáo dục sức khỏe. (Ảnh: Trung tâm dịch vụ Hướng Nam mới cung cấp)Di dân mới họ Thái (Philippines) và họ Từ (Thái Lan) cũng cho biết, bạn bè, mạng xã hội và truyền hình là nguồn thông tin sức khỏe chính của họ. Trong thời gian dịch COVID-19, họ thường nhận thông tin về vaccine thông qua tin nhắn trên nhóm chat của bạn bè và đồng nghiệp.Có thể thấy, mạng lưới xã hội là yếu tố quan trọng giúp di dân mới tiếp cận thông tin y tế. Gia đình, trung tâm dịch vụ y tế, nhóm làm việc hay cộng đồng người cùng quê đều đóng vai trò hỗ trợ di dân mới thích nghi với môi trường y tế tại Đài Loan.Rào cản lớn nhất: Ngôn ngữVề thói quen khám chữa bệnh, cả bốn di dân mới đề cập bên trên đều đã tìm ra cách phù hợp nhất để tiếp cận hệ thống y tế tại Đài Loan. Di dân mới họ Nguyễn và di dân mới họ Lưu, sống tại Đài Bắc, thường chọn khám ở các trung tâm y tế trong thành phố, nơi có dịch vụ tốt, giá cả hợp lý và thân thiện với di dân mới.Di dân mới họ Thái (Philippines) chia sẻ rằng theo văn hóa y tế của Philippines, khi bị bệnh nhẹ, chị thường tự mua thuốc uống trước, nếu không khỏi mới tìm đến bác sĩ, và ưu tiên bác sĩ có kinh nghiệm được người quen giới thiệu.Tuy nhiên, họ cũng gặp không ít khó khăn khi đi khám, đặc biệt là rào cản ngôn ngữ:Bác sĩ và y tá nói quá nhanh, khiến họ không kịp hiểu nội dungKhông thể diễn đạt chính xác triệu chứng của mìnhBị nhầm lẫn khi nhận đơn thuốcDi dân mới họ Từ (Thái Lan) kể lại có lần đi kiểm tra sức khỏe, y tá chỉ nói tiếng Đài Loan, khiến chị không hiểu gì, phải đoán ý qua ngôn ngữ cơ thể. Sau lần đó, chị luôn yêu cầu nhân viên y tế nói tiếng Trung khi bước vào phòng khám. Di dân mới họ Thái (Philippines) cũng cho biết chị thường nhờ chồng đi cùng khi khám bệnh, vì chồng có thể giúp chị hiểu rõ hơn về những gì bác sĩ nói.Dùng thuốc cũng là một vấn đề lớn với di dân mới, vì họ không hiểu rõ công dụng của thuốc và cách sử dụng. Do đó, họ hy vọng:Nhân viên y tế có thể nói chậm và giải thích rõ ràng hơnĐơn thuốc có thể được ghi chú chi tiết về cách sử dụngĐề xuất từ di dân mới: Làm thế nào để cải thiện hệ thống y tế cho họ?Dựa trên những chia sẻ của di dân mới, có thể thấy rằng rào cản ngôn ngữ và thiếu hiểu biết về môi trường y tế là những khó khăn lớn nhất khi họ tiếp cận dịch vụ y tế tại Đài Loan. Do đó, họ đưa ra một số đề xuất cải thiện như sau:Thiết lập quầy hỗ trợ cho di dân mới trong bệnh việnTuyển dụng nhân viên y tế là di dân mới để làm thông dịch viênCung cấp tài liệu hướng dẫn khám bệnh và bảng mô tả triệu chứng bằng nhiều ngôn ngữBố trí hệ thống chỉ dẫn y tế thân thiện hơn với người nước ngoàiTăng cường đội ngũ tình nguyện viên hỗ trợ ngôn ngữ trong bệnh việnXây dựng một hệ thống y tế thân thiện hơn với di dân mớiTrung tâm Dịch vụ Y tế Hướng Nam Mới cam kết cải thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe cho di dân mới tại Đài Loan. Việc truyền tải thông tin y tế một cách dễ hiểu, tăng cường dịch vụ hỗ trợ ngôn ngữ và đào tạo nhân viên y tế hiểu biết về văn hóa của di dân mới sẽ giúp họ giảm bớt lo lắng khi đi khám. Trung tâm Dịch vụ Y tế cho nhân sự Hướng Nam mới cam kết cung cấp dịch vụ quản lý sức khỏe cho những người đi lại giữa các quốc gia thuộc chính sách Hướng Nam mới. (Ảnh: Trung tâm dịch vụ Hướng Nam mới cung cấp)Chúng tôi hy vọng rằng, hệ thống y tế tại Đài Loan sẽ trở nên thân thiện hơn với di dân mới, đảm bảo họ có thể tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe một cách bình đẳng và dễ dàng hơn.Dựa trên chia sẻ của các chị em di dân mới, có thể thấy rào cản ngôn ngữ và sự không quen thuộc với môi trường y tế là những khó khăn lớn nhất khi họ tiếp cận dịch vụ y tế tại Đài Loan. Do đó, họ đã đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện tình trạng này, bao gồm:Thiết lập quầy hướng dẫn dành cho di dân mới trong bệnh viện.Bố trí nhân viên thông dịch viên theo ca trực để hỗ trợ bệnh nhân từ nhiều ngôn ngữ khác nhau.Tạo các bảng hướng dẫn quy trình khám bệnh và mô tả triệu chứng đa ngôn ngữ, giúp bệnh nhân dễ dàng trao đổi với bác sĩ.Cải thiện hệ thống chỉ dẫn tại bệnh viện, giúp người nước ngoài dễ dàng tìm đường hơn.Tổ chức đội ngũ tình nguyện viên thông dịch, hỗ trợ di dân mới trong quá trình khám chữa bệnhQua cuộc trò chuyện với các chị em di dân mới, chúng tôi có cơ hội hiểu sâu hơn về những khó khăn họ gặp phải khi khám chữa bệnh tại Đài Loan. Để giúp họ có được sự chăm sóc y tế công bằng và toàn diện hơn, một số biện pháp có thể được thực hiện bao gồm:Truyền tải thông tin y tế thông qua các kênh giao tiếp mà di dân mới quen thuộc.Tìm hiểu về thói quen khám chữa bệnh của di dân mới, từ đó có cách tiếp cận phù hợp giúp họ giảm bớt căng thẳng khi đi khám.Ứng dụng nhiều tài liệu hỗ trợ phiên dịch trong phòng khám.Tuyển dụng thêm phiên dịch viên và tình nguyện viên đa ngôn ngữ, cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ phiên dịch y tế.Xây dựng môi trường y tế thân thiện hơn với di dân mớiTrung tâm Dịch vụ Y tế cho nhân sự thuộc Chính sách Hướng Nam MớiTrung tâm Dịch vụ Y tế cho nhân sự thuộc Chính sách Hướng Nam Mới cam kết cung cấp các dịch vụ quản lý sức khỏe cho những người đến và đi từ các quốc gia trong chính sách này. Trung tâm luôn nỗ lực hỗ trợ các công tác chuẩn bị trước khi ra nước ngoài, phòng ngừa bệnh truyền nhiễm và nhiều dịch vụ y tế khác.Sức khỏe của di dân mới cũng là một vấn đề quan trọng mà trung tâm quan tâm. Thông qua các cuộc đối thoại và thảo luận với họ, chúng tôi có cái nhìn sâu sắc hơn về những trải nghiệm của di dân mới trong hệ thống y tế Đài Loan.Chúng tôi hy vọng rằng môi trường y tế tại Đài Loan sẽ trở nên thân thiện hơn, cung cấp hỗ trợ đầy đủ cho di dân mới, giảm thiểu những khó khăn mà họ gặp phải khi tiếp cận dịch vụ y tế.Tác giả: Kha Tư Vũ, Chuyên gia Quản lý Sức khỏe, Trung tâm Dịch vụ Y tế Hướng Nam MớiTài liệu tham khảo:Sở Di dân Đài Loan (2024) – Thống kê số lượng người kết hôn ngoại quốc và di dân mới theo địa phương. (Truy cập: 17/05/2024).Pandey, M., Maina, R.G., Amoyaw, J. et al. (2021) – Tác động của khả năng tiếng Anh đối với việc tiếp cận, sử dụng và kết quả chăm sóc sức khỏe của người nhập cư: Nghiên cứu định tính. BMC Health Services Research 21, 741. https://doi.org/10.1186/s12913-021-06750-4Nghiên cứu của Nhan Phương Tư & Ngô Tuệ Mẫn (2014) – Mạng lưới chăm sóc sức khỏe của di dân mới tại Đài Loan. Tạp chí Điều dưỡng, 61(4), 35-45. https://doi.org/10.6224/JN.61.4.35
2025-02-13 09:00