Khi nuôi dạy con cái, không ít phụ huynh đôi khi sẽ mất bình tĩnh, nhưng việc đánh mắng con không phải là cách giải quyết vấn đề. Theo thống kê của Bộ Y tế và Phúc lợi Đài Loan, năm 2023, cả nước ghi nhận hơn 120.000 trường hợp bạo hành trẻ em và trẻ vị thành niên, tăng 20% so với năm 2022, trong đó hơn 50% là do bị đối xử không đúng mực về mặt thể chất. Các chuyên gia kêu gọi, khi đối mặt với cảm xúc hỗn loạn của trẻ, phụ huynh cần học cách ổn định cảm xúc của bản thân để tránh phản ứng trong cơn tức giận gây tổn thương đến trẻ.
Trừng phạt thân thể vẫn là sự lựa chọn của một số phụ huynh, chuyên gia cảnh báo hậu quả lâu dài
Theo khảo sát của Quỹ Trợ giúp Gia đình và Trẻ em, có 21,1% phụ huynh đã sử dụng hình phạt thân thể trong tháng vừa qua, trong đó hơn 80% cho rằng "trừng phạt thân thể là phương pháp nuôi dạy con có thể chấp nhận được", và có 30% cho rằng "trừng phạt thân thể không gây tổn hại cho con cái". Tuy nhiên, trừng phạt thân thể không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý của trẻ, mà còn phá vỡ lòng tin và mong muốn giao tiếp giữa trẻ và phụ huynh, khiến trẻ ngày càng xa cách và không muốn chia sẻ tâm sự với cha mẹ. Mặc dù phụ huynh hiểu rõ điều này, nhưng khi đối mặt với sự nghịch ngợm hoặc phản kháng của con cái, cảm xúc của họ vẫn có thể mất kiểm soát.
Mẹ của Tiểu Kiệt từng bị áp lực từ việc chăm sóc người thân và dạy dỗ con cái trong thời gian dài, không kìm chế được mà đã đánh Tiểu Kiệt. Sau đó, bà cảm thấy rất hối hận về hành vi của mình. Bà nhận ra rằng, cách nuôi dạy này không những không giải quyết được vấn đề mà còn làm cho con mất lòng tin và mối quan hệ giữa hai mẹ con ngày càng xa cách.
Khi xảy ra tranh cãi với con, hít thở sâu vài lần và không nói chuyện ngay lập tức có thể giúp phụ huynh lấy lại bình tĩnh và hạ giọng. (Ảnh / Nguồn từ Pexels)
Bốn kỹ năng giữ bình tĩnh, giúp phụ huynh ổn định cảm xúc và không đánh mắng con
Chỉ đạo viên Lý Chân Phương của Quỹ Trợ giúp Gia đình và Trẻ em tại Miêu Lật chỉ ra rằng, não bộ của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, khả năng điều tiết cảm xúc còn yếu, do đó, phụ huynh cần giữ bình tĩnh khi đối mặt với cảm xúc của trẻ để tránh xung đột leo thang. Bà đã chia sẻ bốn kỹ năng hữu ích giúp phụ huynh tránh việc đánh mắng con khi cảm xúc dâng cao:
- Nhắm mắt hít thở sâu, lấy lại lý trí
Khi tranh cãi với trẻ, cả hai bên thường sẽ nâng cao âm lượng. Lúc này, hãy dừng lại, nhắm mắt và hít thở sâu vài lần. Hít thở sâu trong một khoảng thời gian ngắn sẽ giúp làm dịu cảm xúc bên trong, giảm bớt sự căng thẳng trong giọng nói và tránh để cuộc tranh cãi trở nên mất kiểm soát.
- Rời khỏi hiện trường, cho nhau không gian riêng
Nếu điều kiện cho phép, phụ huynh có thể tạm thời rời khỏi hiện trường để bình tĩnh lại, nhưng cần nhanh chóng quay trở lại bên cạnh con cái để trẻ không cảm thấy bị bỏ rơi. Nếu trẻ quấy khóc ở nơi công cộng, phụ huynh cũng có thể cùng trẻ rời khỏi hiện trường. Môi trường mới lạ có thể giúp trẻ chuyển sự chú ý và ngừng khóc.
- Tìm người thay thế, dành thời gian để bình tĩnh
Khi có người thân ở nhà, có thể để họ can thiệp xử lý cảm xúc của trẻ trước, để bản thân có thời gian bình tĩnh lại, từ đó tránh được việc đánh mắng con trong lúc cảm xúc bộc phát.
- Đối diện với cảm xúc, thẳng thắn bày tỏ cảm nhận
Phụ huynh có thể thẳng thắn bày tỏ cảm xúc của mình với con cái, ví dụ: "Hiện tại mẹ rất giận, nhưng mẹ không muốn la mắng con." Sự bày tỏ này giúp trẻ hiểu được cảm xúc của phụ huynh, đồng thời dạy trẻ cách đối diện với cảm xúc của chính mình.
Tâm thái bình tĩnh tạo nên phương pháp nuôi dạy tích cực, sự bao dung của xã hội giúp giảm thiểu trừng phạt thân thể
Chỉ đạo viên Lý Chân Phương nhấn mạnh rằng, ngay cả khi phụ huynh giữ được bình tĩnh, cảm xúc của trẻ cũng không nhất thiết có thể lắng dịu ngay lập tức, đặc biệt là ở những nơi công cộng, phụ huynh dễ bị ảnh hưởng bởi ánh nhìn của người xung quanh và cảm thấy áp lực. Do đó, ngoài việc ổn định cảm xúc của bản thân, phụ huynh cũng cần có một tâm lý vững vàng, bỏ qua những đánh giá từ bên ngoài và tập trung vào việc ổn định cảm xúc của trẻ. Ngược lại, xã hội cũng cần tôn trọng và thấu hiểu những xung đột giữa cha mẹ và con cái. Một ánh nhìn thiện ý có thể giúp phụ huynh cảm thấy được ủng hộ và giảm bớt tình trạng dùng trừng phạt thân thể để dạy dỗ con cái vì áp lực.
Quá trình trưởng thành của trẻ đầy thử thách và phụ huynh cũng cần học hỏi và trưởng thành khi đối mặt với những thử thách đó. Thay vì giận dữ và la mắng, hãy sử dụng tình yêu thương và sự bình tĩnh để xây dựng một mối quan hệ cha mẹ - con cái lành mạnh và vững chắc, giúp trẻ phát triển trong một môi trường ấm áp.
