Tổng quan về di dân mới tại Đài Loan
Theo khảo sát nhu cầu cuộc sống của di dân mới do Bộ Nội chính Đài Loan công bố năm 2023, di dân mới tại Đài Loan chủ yếu là nữ giới, chiếm đến 91,2%, trong khi tỷ lệ nam giới đang dần tăng lên. Hơn 70% di dân mới đã sinh sống tại Đài Loan hơn 10 năm, và hơn 30% đã ở trên 20 năm. Phần lớn di dân mới nằm trong độ tuổi trung niên từ 35 - 64 tuổi, trong đó độ tuổi từ 45 - 64 chiếm 45,6%. Về học vấn, trình độ giáo dục của di dân mới cũng rất đa dạng, khoảng 34,7% dưới bậc trung học cơ sở, khoảng 53,5% trên trung học phổ thông.
Những thách thức mà di dân mới đối mặt
Di dân mới gặp phải nhiều thách thức trong quá trình thích nghi với cuộc sống tại Đài Loan:
- Điều chỉnh cảm xúc: đối mặt với nỗi lo xa quê hương và cảm giác nhớ nhà khi rời xa gia đình.
- Hòa hợp gia đình: xây dựng mối quan hệ với vợ/chồng và các thành viên mới trong gia đình, đôi khi gặp khó khăn về lòng tin và giao tiếp.
- Khác biệt văn hóa: phải thích nghi với sự khác biệt về ngôn ngữ, ẩm thực, khí hậu, tín ngưỡng và thói quen sinh hoạt.
- Áp lực đa vai trò: Đảm nhận nhiều vai trò như vợ, mẹ, con dâu trong gia đình, gây ra những gánh nặng tâm lý.
Tham gia lao động và môi trường làm việc
Tỷ lệ tham gia lao động của di dân mới đạt 75,01%, cao hơn đáng kể so với mức trung bình toàn Đài Loan là 59,17%. Tỷ lệ thất nghiệp chỉ là 1,35%, thấp hơn mức trung bình toàn Đài Loan là 3,49%. Dù tích cực tham gia vào lực lượng lao động, họ vẫn đối mặt với các thách thức như rào cản ngôn ngữ, gánh nặng thể chất và định kiến tại nơi làm việc.
Chính phủ cần cung cấp thêm cơ hội học tiếng Hoa và tạo ra môi trường làm việc thân thiện với văn hóa đa dạng. Các công việc linh hoạt cũng cần được ưu tiên để hỗ trợ những người gặp khó khăn về thể chất và tinh thần.
Khởi nghiệp và cải thiện thu nhập gia đình
Khảo sát cho thấy 14,2% di dân mới lựa chọn khởi nghiệp, chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ lưu trú, ăn uống và bán lẻ. Tuy nhiên, khó khăn chính là thiếu vốn và cạnh tranh khốc liệt trên thị trường. Để hỗ trợ, chính phủ có thể triển khai các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp và cung cấp các khoản vay lãi suất thấp.
Về thu nhập gia đình, mức thu nhập trung bình hàng tháng của các gia đình di dân mới đã tăng dần qua các năm. Ví dụ, tỷ lệ gia đình có thu nhập trên 100.000 Đài tệ mỗi tháng đã tăng 18,21% so với năm 2018, cho thấy mức sống của họ đang được cải thiện đáng kể.
Thách thức giáo dục đối với thế hệ thứ hai của di dân mới
Con em của di dân mới tại Đài Loan được chia thành hai nhóm chính:
- Thế hệ thứ hai sinh ra tại Đài Loan: Mặc dù không khác biệt nhiều so với trẻ em bản địa, một số trẻ có thể gặp khó khăn trong phát triển ngôn ngữ sớm do mẹ không thông thạo tiếng Hoa và có thể bị phân biệt đối xử từ bạn bè. Nhà trường và xã hội cần tăng cường hỗ trợ, cung cấp các chương trình trợ giúp ngôn ngữ, hoạt động giao lưu văn hóa và tư vấn tâm lý.
- Thế hệ thứ hai hồi hương và con nuôi: Những trẻ em từ nước ngoài về hoặc con nuôi trong gia đình xuyên quốc gia thường gặp thách thức lớn về ngôn ngữ và văn hóa. Cần có các chương trình hỗ trợ giáo dục toàn diện để giúp các em hòa nhập.
Dịch vụ của Trung tâm Phát triển gia đình di dân mới Eden
Trung tâm Phát triển gia đình di dân mới Eden cung cấp nhiều dịch vụ nhằm giúp di dân mới thích nghi với cuộc sống tại Đài Loan:
- Học ngôn ngữ: tổ chức các khóa học tiếng đài loan và văn hóa địa phương.
- Thích nghi văn hóa: thực hiện các khóa học nấu ăn, trải nghiệm văn hóa đa dạng và các sự kiện lễ hội.
- Hỗ trợ tâm lý: cung cấp các hoạt động giảm căng thẳng như yoga, thủ công và các khóa học gia đình.
- Phát triển sự nghiệp: Đào tạo kỹ năng công nghệ thông tin, cấp chứng chỉ và các khóa học đào tạo chuyên môn.
Chính sách chính phủ và đề xuất tương lai
- Thúc đẩy hiểu biết văn hóa: tăng cường giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng để xây dựng xã hội bao dung và hòa nhập.
- Cải thiện môi trường làm việc: đảm bảo quyền lợi lao động và chống phân biệt đối xử tại nơi làm việc.
- Hỗ trợ đa ngôn ngữ: triển khai các dịch vụ phiên dịch và hệ thống đa ngôn ngữ trong y tế.
Di dân mới là một phần quan trọng trong xã hội Đài Loan. Sự hòa nhập của họ không chỉ góp phần tạo nên sự hài hòa xã hội mà còn thúc đẩy sự phát triển đa dạng và bền vững của đất nước.
Tác giả bài viết: Tiêu Thiên Bội, Tổng biên tập Thời báo Tân di dân toàn cầu
Người được phỏng vấn: Chu Lệ Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển gia đình di dân mới Quỹ Eden