Hiểu nhanh về bệnh Parkinson! Tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị qua một hình ảnh

Bệnh Parkinson: Hiểu biết, triệu chứng và điều trị hiệu quả

Bệnh Parkinson là bệnh lý thoái hóa thần kinh phổ biến thứ hai trên toàn cầu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Rủi ro mắc bệnh tăng theo tuổi tác, nhưng nhiều người vẫn thiếu hiểu biết về bệnh này. Bài viết này sẽ phân tích sâu về nguyên nhân, triệu chứng của bệnh Parkinson, và cách điều trị bằng thuốc để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Hiểu biết về nguyên nhân của bệnh Parkinson

Theo bác sĩ Trương Vĩnh Nghĩa - Khoa Nội Thần kinh tại Bệnh viện Chang Gung Cao Hùng, mặc dù y học hiện đại đã phát triển mạnh mẽ, nhưng nguyên nhân cụ thể của bệnh Parkinson vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Người ta cho rằng bệnh này liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường. Bệnh Parkinson chủ yếu do tế bào thần kinh tiết dopamine ở chất đen trong não bị thoái hóa, ảnh hưởng đến nồng độ dopamine trong nhân nền, từ đó gây ra rối loạn vận động. Khi nồng độ dopamine trong não giảm quá 50–60%, các triệu chứng lâm sàng sẽ xuất hiện.4 triệu chứng sớm phổ biến của bệnh Parkinson. (Hình ảnh do Heho Health cung cấp)

Triệu chứng cốt lõi của bệnh Parkinson

Theo bác sĩ Trần Dực Tiệp - Khoa Nội Thần kinh tại Bệnh viện Chang Gung chi nhánh Linkou, ba triệu chứng cốt lõi của bệnh Parkinson bao gồm:

• Chậm chạp vận động: Tốc độ hoạt động chậm, khó khởi động các hành động.
• Cứng nhắc: Các chi hoặc thân mình cứng nhắc, thiếu tính đàn hồi.
• Run ở tư thế nghỉ: Run không tự chủ khi nghỉ ngơi, thường xảy ra ở tay hoặc chân.
  
  

Các triệu chứng ban đầu như bước đi chậm, run tay thường bị nhầm lẫn với lão hóa tự nhiên, dẫn đến việc chẩn đoán muộn.

Dấu hiệu cảnh báo sớm

Trước khi xuất hiện các triệu chứng điển hình, người bệnh có thể trải qua các dấu hiệu cảnh báo phi vận động sau:

• Táo bón: Ruột vận động chậm, có thể xuất hiện trước triệu chứng vận động hàng chục năm.
• Rối loạn giấc ngủ: Rối loạn hành vi giấc ngủ REM (RBD), người bệnh có thể giật tay, đá chân trong lúc ngủ.
• Trầm cảm: Khoảng 30-35% người bệnh có triệu chứng trầm cảm trước hoặc sau khi phát bệnh.
• Mất hoặc giảm khứu giác: Trên 80% người bệnh có thể trải qua tình trạng giảm hoặc mất khứu giác trước khi mắc bệnh.
  
  

Điều trị: Chìa khóa cải thiện chất lượng cuộc sống

Mặc dù bệnh Parkinson không thể chữa khỏi, nhưng việc chẩn đoán sớm và điều trị tích cực có thể nâng cao đáng kể chất lượng cuộc sống. Điều trị bằng thuốc bao gồm:

• Levodopa: Bổ sung dopamine trong não, là tiêu chuẩn vàng trong điều trị, nhưng sử dụng lâu dài có thể dẫn đến dao động tác dụng thuốc.
• Thuốc kích thích thụ thể dopamine: Thích hợp cho bệnh nhân trẻ tuổi, có đặc tính kéo dài và ổn định, có thể giảm thiểu dao động tác dụng thuốc.
  
  

Bác sĩ Chen Yijie cho biết, bệnh nhân được điều trị sớm có thể duy trì hoạt động sinh hoạt hàng ngày bình thường, trong khi điều trị muộn có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng hơn.Chiến lược dùng thuốc giữa bệnh nhân Parkinson trẻ tuổi và người cao tuổi khác nhau rõ rệt. (Hình ảnh do Heho Health cung cấp)

Tại sao hiệu quả của thuốc dần giảm?

Bệnh Parkinson là một bệnh lý thoái hóa liên tục, khi bệnh tiến triển, tế bào tiết dopamine giảm, hiệu quả của thuốc cũng giảm dần. Người bệnh cần tăng dần liều thuốc, nhưng điều này có thể dẫn đến rối loạn vận động hoặc thời gian tác dụng của thuốc ngắn lại.

Chiến lược điều trị cho các nhóm tuổi khác nhau

Theo hướng dẫn của Hiệp hội rối loạn vận động Đài Loan, bệnh nhân dưới 70 tuổi được khuyến nghị ưu tiên sử dụng thuốc kích thích thụ thể dopamine, trong khi bệnh nhân trên 70 tuổi có thể ưu tiên sử dụng Levodopa. Điều này là vì thuốc kích thích thụ thể dopamine có thể làm giảm kích thích quá mức của não, giảm thiểu nguy cơ dao động tác dụng thuốc.

Sử dụng thuốc đúng cách, cùng sống chung với bệnh Parkinson

Bác sĩ Trương Vĩnh Nghĩa nhấn mạnh rằng, chiến lược dùng thuốc đúng cách có thể giúp người bệnh kiểm soát bệnh hiệu quả, nâng cao chất lượng cuộc sống. Mặc dù việc dao động tác dụng thuốc và rối loạn vận động khó tránh khỏi khi bệnh tiến triển, nhưng thông qua việc điều chỉnh kế hoạch điều trị, người bệnh vẫn có thể duy trì một trạng thái sống tốt, cùng sống hòa bình với bệnh Parkinson.