Nám da phổ biến ở phụ nữ, hiếm gặp ở nam giới. Nguyên nhân chủ yếu do rối loạn nội tiết, chị em trong quá trình sinh sản, mang thai, sảy thai dẫn đến thay đổi nội tiết dễ gây nám da. Ngoài ra, một số trường hợp di truyền, bệnh lý nội tiết, căng thẳng kéo dài, nhiễm độc thủy ngân, chì từ môi trường hoặc mỹ phẩm. Khoảng 20-50 tuổi, chị em sẽ thấy dấu hiệu nám da và tình trạng nám tăng dần do da lão hóa, nhiều người nhầm lẫn bị nám da từ nhỏ.
Khi chị em thấy xuất hiện những đốm sẫm màu, lớn hơn tàn nhang xuất hiện đối xứng 2 bên má, môi trên, cằm, trán... đó là triệu chứng của nám da. 3 loại nám da thường gặp là thượng bì, trung bì và hỗn hợp cả 2 loại. "Nguyên tắc điều trị 3 loại nám da không khác nhau nhưng khác về tiên lượng chữa khỏi, điều trị nám nông dễ hơn nám sâu", bác sĩ khẳng định.
Xác định đúng nguyên nhân
Để điều trị nám da hiệu quả, bác sĩ Đỗ Hồng Hạnh cho rằng quan trọng nhất là cần tìm nguyên nhân và biểu hiện triệu chứng chính xác. Bác sĩ từng gặp những bệnh nhân uống thuốc tránh thai khẩn cấp, thuốc nội tiết, vừa bị sảy thai... nhưng ngại chia sẻ khiến quá trình điều trị khó khăn.
Với mỗi nguyên nhân, bệnh nhân được điều trị và hướng dẫn chăm sóc da khác nhau. Nếu nám do thay đổi hóc môn khi dùng biện pháp tránh thai, bác sĩ da liễu sẽ khuyên người bệnh trao đổi với bác sĩ sản khoa, thay đổi phương thức tránh thai để điều trị nám. Nếu do đặc thù nghề nghiệp thường xuyên tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, nên điều trị kết hợp sản phẩm bảo vệ da đặc thù.
Chia sẻ về các phương pháp điều trị nám da hiệu quả, bác sĩ Đỗ Hồng Hạnh nhận định những năm gần đây việc sử dụng laser được nhiều người lựa chọn vì nhanh chóng, an toàn và hiệu quả nếu được giám sát chặt chẽ. Phương pháp này sử dụng ánh sáng kết hợp thuốc đặc trị tác động đến các hắc tố melanin ở lớp bề mặt, phân hủy thành những hạt li ti và đào thải ra ngoài theo cơ chế tự nhiên, đồng thời kích thích phát triển các tế bào da mới, cho da sáng mịn hơn trong khoảng 1 đến 2 tuần.
Tuy nhiên, bác sĩ Hạnh cũng gặp trường hợp bệnh nhân lạm dụng laser khi chưa được thăm khám kỹ lưỡng tại một số cơ sở thẩm mỹ không uy tín dẫn đến nám nặng nề hơn. Điều trị bằng laser cần có phác đồ do bác sĩ chỉ định. Nếu laser không được điều chỉnh phù hợp sẽ dễ xảy ra các biến chứng, gây tổn thương tới các vùng da bình thường xung quanh.
Trong quá trình laser, để hiệu quả cao, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân sử dụng sản phẩm bôi da, uống kết hợp để ức chế sản sinh sắc tố. Sản phẩm bôi dưỡng da cần chọn loại phù hợp với tình trạng da như da khô, dầu hay nhạy cảm.
"Để điều trị nám chỉ dùng laser thôi không đủ. Việc dùng thuốc và sản phẩm dưỡng da sai sẽ làm da bị kích ứng, tổn thương vì vậy người bệnh không nên tự ý đến cơ sở thẩm mỹ kém chất lượng làm laser và tự ý dùng thuốc mà cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ", chị Đỗ Hồng Hạnh cho biết.
Kiên trì để da đẹp lâu dài
Bác sĩ Đỗ Hồng Hạnh đã gặp nhiều bệnh nhân chỉ điều trị theo phác đồ khoảng một tháng không thấy hiệu quả rõ rệt liền từ bỏ. Cũng có bệnh nhân dùng laser kết hợp bôi, uống da dần đẹp lên nhưng sau đó nám quay lại dữ dội hơn vì dùng thuốc ức chế hóoc môn và không chăm sóc da.
Để giữ làn da đẹp lâu dài người bệnh cần kiên trì trong quá trình trước, trong và sau điều trị. Điều trị nám là tổng hoà các yếu tố: phương pháp đúng, cơ địa tương thích, người bệnh chăm sóc da đúng cách và bắt buộc phải dùng kem chống nắng.