"Rapid test" là cách thử nhanh HIV, lấy mẫu máu cần xét nghiệm nhỏ lên que test, 20 phút sau có kết quả âm hay dương tính (nhiễm virus).
Các phương pháp xét nghiệm HIV hiện nay hoạt động chủ yếu dựa trên sự có mặt của kháng nguyên HIV. Đây là chất được tìm thấy khi cơ thể bị xâm nhập bởi vi khuẩn hoặc virus.
Tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới, xét nghiệm HIVthường được thực hiện qua 2 phương pháp. Đó là kỹ thuật ELISA và xét nghiệm nhanh, còn gọi là "rapid test". "Rapid test" là phương pháp nhanh chóng, độ nhạy ít nhất 99%.
ELISA (Enzyme-linked Immunosorbent assay) là xét nghiệm phân tích hóa sinh tiêu chuẩn, được sử dụng như một công cụ chẩn đoán hữu ích trong y học và bệnh học thực vật. Trong khi đó, xét nghiệm nhanh là phiên bản đơn giản hơn của phương pháp ELISA, có thể tìm ra kháng thể HIV trong máu. "Rapid test" thường cho kết quả nhanh chóng và mang tính tham khảo để bác sĩ quyết định các phương pháp xét nghiệm điều trị khác.
Hầu hết, trong các xét nghiệm tìm kháng thể HIV, bác sĩ sẽ tiến hành lấy máu từ ngón tay của bệnh nhân và nhỏ lên que thử. Que thử HIV gồm 4 phần chính.
Phần lấy mẫu (Sample Application Pad) đặt ở cuối que làm từ cellulose hoặc các sợi thủy tinh có tác dụng thu nhận kháng nguyên HIV (nếu có) trong mẫu máu. Hóa chất nằm ở giữa que thử, tạo điều kiện phản ứng cho thử nghiệm. Khi máu của người bệnh chạy dọc theo que thử, vượt qua phần có kháng nguyên, kháng thể HIV (nếu có) que sẽ đổi màu, cho ra kết quả xét nghiệm âm tính hay dương tính.
Độ chính xác của xét nghiệm HIV bao gồm các khía cạnh như độ nhạy (tỷ lệ dương tính khi nhiễm HIV) và độ đặc hiệu (tỷ lệ âm tính khi không nhiễm HIV). Một xét nghiệm lý tưởng sẽ có độ nhạy và độ đặc hiệu là 100%, tuy nhiên rất ít que thử đạt đến tỷ lệ này.
Rapid test có độ tin cậy là 99%. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu của phơi nhiễm HIV (giai đoạn cửa sổ), sai số là không nhỏ. Chẩn đoán sai HIV thường do thiết bị kiểm tra, quá trình đọc kết quả, lựa chọn sai phương pháp xét nghiệm hoặc sự yếu kém trong khâu quản lý, đảm bảo tính chính xác của thử nghiệm.
Mới đây, tại Bệnh viện Xanh Pôn đã phát hiện một vụ "gian lận" nghiêm trọng liên quan đến quy trình xét nghiệm HIV. Các kỹ thuật viên thuộc Phòng Xét nghiệm Miễn dịch, Khoa Vi sinh đã cắt đôi que thử HIV để sử dụng cho 2 bệnh nhân. Đại diện bệnh viện cho biết đây là hành vi thử nghiệm trong phạm vi khoa Vi sinh, không được báo cáo lãnh đạo viện và được tiến hành từ tháng 9 đến tháng 11 với 40 que test đã được cắt đôi. Kết quả test này không trả cho bệnh nhân. Vụ việc đang còn điều tra.
vnexpress.net
