Giáo dục cảm xúc tại Đài Loan đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng. Các vấn đề như tỷ lệ sinh thấp và phong trào Me Too đã bộc lộ sự xa lạ của thế hệ trẻ hiện nay với tình yêu, khiến nhiều người trở thành thế hệ "không biết yêu". Để giải quyết vấn đề này, Hiệp hội Giáo dục Giới tính Đài Loan và Hiệp hội Phát triển Giáo dục Cảm xúc người Hoa đã cùng nhau chọn ra "10 sự kiện tin tức hàng đầu về giáo dục giới tính và cảm xúc tại Đài Loan" trong 4 năm liên tiếp. Mục tiêu là xác định những điểm yếu trong giáo dục tại Đài Loan về lĩnh vực này và đề xuất các giải pháp mang tính xây dựng.
Năm 2023, ba sự kiện tin tức hàng đầu được chọn gồm:
- "56% người độc thân muốn kết hôn và sinh con"
- "Tăng cường hình phạt theo ba luật bình đẳng giới"
- "Phong trào Me Too phơi bày sự thiếu nhận thức về bình đẳng giới"
Thách thức cảm xúc: Thiếu vắng mối quan hệ thân mật lành mạnh
Đằng sau những sự kiện này là một vấn đề sâu xa hơn: Sự thiếu hiểu biết của người Đài Loan về mối quan hệ thân mật lành mạnh. Theo ông Cao Tùng Cảnh, Giám đốc điều hành của Quỹ Y tế Xingling, sự do dự của giới trẻ đối với hôn nhân không chỉ do áp lực kinh tế mà còn vì thiếu niềm tin vào các mối quan hệ cảm xúc ổn định và lành mạnh. Việc không biết cách yêu thương và xây dựng mối quan hệ là một trong những lý do chính khiến nhiều người trẻ không muốn tiến tới hôn nhân.
Dù xã hội hiện đại đề cao tự do cá nhân và sự hòa hợp về tâm hồn, nhưng nếu thiếu nền tảng của tình yêu và giao tiếp, "tình yêu tự do" sẽ khó bền vững. Ông Cao Tùng Cảnh cũng nhấn mạnh rằng, những vấn đề đằng sau phong trào Me Too và các vụ quấy rối tình dục đều liên quan đến việc thiếu hiểu biết về cảm xúc và mối quan hệ lành mạnh. Đây chính là lý do tại sao giáo dục giới tính và cảm xúc từ khi còn nhỏ lại trở nên vô cùng quan trọng.
Học cách yêu: 3 giải pháp chính để phục hồi hiểu biết về cảm xúc
Để giúp giới trẻ hiểu được tình yêu, ông Cao Tùng Cảnh đề xuất 3 phương pháp để biến tình yêu từ một trải nghiệm ngắn hạn thành bài học suốt đời.
- Đưa "Học về tình yêu" trở thành môn học bắt buộc
"Tình yêu nhanh" đã trở thành xu hướng phổ biến trong xã hội hiện nay, khi mà việc chia tay thường được coi là giải pháp đầu tiên khi gặp vấn đề trong mối quan hệ. Lối tư duy này khiến việc duy trì một mối quan hệ lâu dài trở nên khó khăn. Ông Cao Tùng Cảnh nhấn mạnh rằng, mối quan hệ lành mạnh cần được nuôi dưỡng và việc học cách giải quyết vấn đề trong tình yêu là rất cần thiết. Việc đưa "Học về tình yêu" vào chương trình học bắt buộc không chỉ giúp giới trẻ biết cách yêu mà còn nâng cao năng lực cảm xúc và khả năng đối mặt với khó khăn. - Gia đình là nền tảng giáo dục cảm xúc: Cha mẹ cần làm gương
Giáo dục cảm xúc không chỉ nên dựa vào bài giảng trên lớp mà còn phải được tích hợp vào cuộc sống gia đình. Ông Cao Tùng Cảnh cho rằng, cha mẹ đóng vai trò không thể thay thế trong quá trình trưởng thành của trẻ. Gia đình nên là nơi mà trẻ cảm nhận được tình yêu thương. Không chỉ cần dạy trẻ về giới tính và cảm xúc, cha mẹ còn cần thể hiện một mối quan hệ lành mạnh và cách bày tỏ tình yêu. Ví dụ, tránh cãi vã gay gắt trước mặt trẻ và thường xuyên thể hiện tình yêu với nhau, để trẻ học được mô hình cảm xúc lành mạnh từ chính gia đình. - Học sinh trung học cần phát triển năng lực cảm xúc với sự hướng dẫn của giáo viên
Đối với học sinh trung học, trong khi sự phát triển sinh lý đã dần hoàn thiện, thì phần vỏ não trước trán – liên quan đến khả năng kiểm soát cảm xúc – vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Vì vậy, các giáo viên giàu kinh nghiệm đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh đối mặt với những thách thức trong mối quan hệ giới tính thông qua các tình huống hàng ngày. Ông Cao Tùng Cảnh cho rằng, sự hướng dẫn của giáo viên giúp học sinh hiểu được ranh giới cảm xúc lành mạnh trong các mối quan hệ, chẳng hạn như nhận thức được quyền lợi của bản thân, biết cách phản ứng khi bị quấy rối và tôn trọng ranh giới của người khác.
Khuyến nghị các thầy cô hoặc người hướng dẫn có sự phát triển tâm lý trưởng thành hơn hướng dẫn học sinh đối mặt và học hỏi về mối quan hệ giới tính thông qua tương tác hàng ngày và các tình huống thực tế. (Hình ảnh/Nguồn: Pixabay)
Mối quan hệ thân mật lành mạnh là nền tảng của hạnh phúc
Cốt lõi của giáo dục giới tính và cảm xúc là học cách yêu và xây dựng mối quan hệ thân mật lành mạnh. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hạnh phúc suốt đời của mỗi cá nhân mà còn là nền tảng quan trọng cho sự hài hòa trong xã hội.
Học cách yêu không phải là khả năng bẩm sinh mà là một quá trình cần được học hỏi và thực hành. Từ trường học đến gia đình và xã hội, giáo dục cảm xúc nên hiện diện ở khắp mọi nơi.
Dù là ở gia đình hay trường học, cả hai đều cần trở thành nơi nuôi dưỡng giáo dục cảm xúc cho trẻ. Từ nhỏ, trẻ cần được hướng dẫn và thực hành để hiểu và xây dựng tình yêu. Phương pháp giáo dục này sẽ giúp trẻ phát triển mối quan hệ lành mạnh, ổn định, biết yêu thương và được yêu. Những bài học tưởng chừng như đơn giản này chính là nền tảng không thể thiếu cho một cuộc sống hạnh phúc và trọn vẹn.